De internationale Ashoka Foundation selecteert, ondersteunt en verbindt in een wereldwijd netwerk zogeheten changemaker schools: toonaangevende en innovatieve onderwijsinstellingen waar persoonlijke ontwikkeling en maatschappelijke bewustwording een integraal onderdeel van het leerproces uitmaken. Scholieren verwerven er kernvaardigheden als empathie, creativiteit, mindfulness (‘bewust zijn’), leiderschap en werken in groepsverband (teamwork). Zo worden zij al op jonge leeftijd toegerust om in een moderne samenleving oplossingen te vinden voor complexe hedendaagse problemen rondom mens en milieu. Changemaker schools stellen hun leerlingen in staat zelf changemakers te worden: jonge mensen met vaardigheden en het zelfvertrouwen om wereldwijd te werken aan positieve veranderingen in het belang van iedereen. Een changemaker school buigt zich over maatschappelijke kwesties en draagt zijn werk en missie uit. Wereldwijd zijn er zo’n 260 changemaker schools; Nederland telt er negen. In 2016 heeft Nepal zijn eerste changemaker school gekregen: de Vajra Academy.
Schoolhoofd Udit Bhatta: ‘De procedure om changemaker school te worden is buitengewoon streng. Daarbij zijn niet alleen mensen van Ashoka, maar ook bestaande changemaker schools en onafhankelijke deskundigen betrokken. In 2015 raakten we in het blikveld van de Ashoka Foundation en werd de Vajra Academy door een delegatie bezocht. Na een eerste, voorlopige goedkeuring werden we aangespoord een aanvraagformulier in te vullen om zo op de longlist te komen. Daarvan werd volgens een strikte selectieprocedure een shortlist gemaakt. Alle scholen daarop werden uitgenodigd zich in de Indiase stad Bangalore te komen verdedigen. En de Vajra Academy zat daarbij! Samen met mijn collega Tika Bhandari ben ik in 2016 afgereisd naar Zuid-India, waar we ruim een uur kritisch door een jury werden uitgevraagd over de kenmerken van juist onze school. Niet zonder resultaat: terug op weg naar Kathmandu hadden we de eervolle onderscheiding ‘changemaker school’ op zak! En dat terwijl onze school toen pas negen jaar bestond en we pas eenmaal een eindexamen hadden afgenomen …’

De Britse pedagoog Ronald Stones, voormalig schoolhoofd van de Green School op Bali, bezocht in 2009 de Vajra Academy en heeft daarna de ontwikkeling van onze school nauwgezet gevolgd. Leerkrachten van de Academy hebben deelgenomen aan workshops op de Green School. Ronald: ‘Mijn complimenten aan de oprichters van Stichting Vajra, aan de bestuurders en hun adviseurs voor al het werk. De Vajra Academy heeft in tien jaar tijd honderden jonge Nepalezen duurzaam op weg geholpen. Het was voor mij een eer door Maarten Olthof te worden uitgenodigd voor een bezoek aan de Academy om er een workshop te verzorgen. Ik ben onder de indruk van wat ik er heb gezien. Ik besef dat wij veel van deze school in Kathmandu kunnen leren, zeker wanneer je bedenkt hoe zij dit voor elkaar hebben gekregen in een land met zoveel minder faciliteiten dan wij gewend zijn. Ik ben trots op onze vriendschapsband met de Academy, die als pionier in Nepal een standaard ontwikkelt voor hoe onderwijs aan een ‘groenere aarde’ kan bijdragen. Integer en zorgvuldig leert de school zijn leerlingen hun weg naar een duurzame samenleving zelf uit te stippelen. Dank voor jullie prachtige werk, Vajra, en zet het vooral voort!’